Các loại rủi ro trong đầu tư chứng khoán

Mặc dù được kỳ vọng có thể đạt lợi nhuận cao, đầu tư cổ phiếu cũng tiềm ẩn nhiều loại rủi ro cho nhà đầu tư. Bài viết này, Vnstockmarket sẽ phân định ra các loại rủi ro trong đầu tư cổ phiếu và các điều liên quan cần lưu ý:

Mục lục

1. Rủi ro biến động giá cổ phiếu:

Một cổ phiếu biến động càng lớn được cho là ẩn chứa rủi ro càng cao. Việc đo lường sự biến động của một cổ phiếu thông thường được chia làm 2 cách:

Biến động tuyệt đối – Sử dụng độ lệch chuẩn (Srandard Deviation) để đo.
Biến động tương đối – Sử dụng chỉ số Beta để đo lường.

Sự biến động tăng/giảm quá mạnh của một cổ phiếu có thể kéo theo việc gia tăng các chi phí quản trị danh mục, khi thực hiện các biện pháp cơ cấu lại danh mục và quản trị rủi ro.

Sự biến động của một cổ phiếu có thể do chính nội tại, cung cầu của cổ phiếu đó, nhưng cũng có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố chung khác:

Chu kỳ biến động thị trường chứng khoán
Chu kỳ kinh doanh nghành nghề.

Rủi ro này đặc biệt tăng lên nếu cổ phiếu doanh nghiệp có dấu hiệu bị làm giá của đội lái chứng khoán.

Một số người trên thị trường chứng khoán lợi dụng chu kỳ biến động mạnh của cổ phiếu để lướt sóng kiếm lời. Tuy nhiên đây cũng là phương pháp đầu tư nhiều rủi ro, nhất là trong điều kiện thị trường không thuận lợi. Phí dịch vụ và thuế có thể làm hao mòn nhanh chóng số tiền đầu tư trong tài khoản.

2. Rủi ro kinh doanh của doanh nghiệp

Mỗi cổ phiếu đại diện cho 1 đơn vị cổ phần của công ty. Do vậy trong ngắn hạn, cổ phiếu có thể biến động do ảnh hưởng bởi các yếu tố thị trường bên ngoài, nhưng về lâu dài giá cổ phiếu chính là sự thể hiện triển vọng kinh doanh của doanh nghiệp.

Do vậy giá cổ phiếu, mức độ biến động và cả chu kỳ tăng trưởng của cổ phiếu sẽ bị phụ thuộc vào sự biến động chu kỳ kinh doanh của doanh nghiệp. Rủi ro kinh doanh của doanh nghiệp có thể đến từ nhiều yếu tố khác nhau:

Vấn đề nội tại của doanh nghiệp
Môi trường kinh doanh ngành nghề
Các yếu tố vĩ mô

Cách giảm thiểu rủi ro:

Đa dạng hóa danh mục là cách giảm thiểu rủi ro hiệu quả và phổ biến nhất, để giảm thiểu rủi ro kinh doanh tập trung ở số ít doanh nghiệp hay ngành nghề, bằng cách:

Phân bổ tỷ trọng vốn vào nhiều ngành nghề khác nhau
Phân bổ tỷ trọng vốn vào các doanh nghiệp khác nhau trong ngành
Tối ưu hóa danh mục đầu tư.

3. Rủi ro thanh khoản trong đầu tư chứng khoán

Thanh khoản trong đầu tư chứng khoán có nghĩa là khả năng chuyển đổi thành tiền của cổ phiếu, được đo lường bởi 3 yếu tố:

Số lượng có thể chuyển đổi thành tiền
Thời gian chuyển đổi thành tiền
Chi phí giao dịch chuyển đổi.

Khi đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư có thể chịu rủi ro thanh khoản trong một số trường hợp sau:

Nắm giữ số lượng cổ phiếu lớn so với thanh khoản trung bình của cổ phiếu
Thanh khoản cổ phiếu bất ngờ sụt giảm bất thường
Cổ phiếu doanh nghiệp bị đưa vào diện hạn chế giao dịch, tạm ngừng giao dịch…
Cổ phiếu bị bán sàn liên tục không có thanh khoản mua

Để giảm thiểu loại rủi ro ở trên, nhà đầu tư có thể áp dụng các biện pháp tương ứng dưới đây:

Lên kế hoạch và áp dụng chiến dụng chiến lược giao dịch cổ phiếu phù hợp. Đồng thời hạn chế gia tăng vị thế đầu tư ở những cổ phiếu cô đặc, thanh khoản thấp trên thị trường.
Hạn chế đầu tư, lướt sóng các cổ phiếu có dấu hiệu bị làm giá.
Loại bỏ đầu tư các doanh nghiệp có rủi ro đạo đức cao
Hạn chế mua các cổ phiếu ở giai đoạn có tính đầu cơ cao

4. Rủi ro pháp lý trong đầu tư chứng khoán

Rủi ro pháp lý thường đến gián tiếp và ảnh hưởng đến tài sản đầu tư của nhà đầu tư thông qua:

Ban lãnh đạo của công ty đầu tư
Tổ chức/cá nhân cung cấp dịch vụ đầu tư chứng khoán.

(1) Ban lãnh đạo của công ty đầu tư có thể liên quan đến các hành vi phạm pháp như: hối lộ, lừa đảo kinh doanh trái phép, làm giá cổ phiếu… dẫn đến giá cổ phiếu doanh nghiệp giảm nhiều phiên liên tiếp

(2) Tổ chức/cá nhân cung cấp các dịch vụ đầu tư cho khách hàng, có các hành vi lừa đảo, xúi giục hay lợi dụng quyền quyết định đầu tư thay mặt khách hàng. Đầu tư vào các các mã chứng khoán có dấu hiệu lừa đảo, dấu hiệu làm giá chứng khoán, gây thua lỗ nặng cho nhà đầu tư.

5. Rủi ro đạo đức trong đầu tư chứng khoán:

Đây là loại rủi ro được ít nhắc đến nhất, nhưng lại là rủi ro tiềm ẩn lớn nhất trên thị trường chứng khoán theo chúng tôi đánh giá. Loại rủi ro này cũng có thể đến 2 nguồn: