Room nước ngoài không phải là khái niệm xa lạ đối các nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp và thông tin về loại room này không thể thiếu khi đầu tư. Bài viết sau đây, chúng ta sẽ tìm hiểu các kiến thức cơ bản về room nước ngoài và các quy định ở Việt Nam về vấn đề này.
Mục lục
1. Khái niệm
Trong chứng khoán, room là một khái niệm biểu thị số lượng cổ phiếu tối đa mà nhà đầu tư được phép sở hữu. Họ chỉ được phép mua số lượng cổ phiếu đã phát hành không quá tỷ lệ phần trăm (%) được quy định
Room nước ngoài (room khối ngoại) là tỷ lệ phần trăm (%) cổ phiếu mà tổng các nhà đầu tư nước ngoài (cá nhân nước ngoài hoặc tổ chức kinh tế có yếu tố nước ngoài chiếm 51%) được phép sở hữu.
Trên bảng giá chứng khoán thì room nước ngoài được biểu thị ở 3 cột:
- Cột room mua là số cổ phiếu được mua vào từ các nhà đầu tư nước ngoài
- Cột room bán là số cổ phiếu được bán ra từ các nhà đầu tư nước ngoài
- Cột room còn lại là số lượng cổ phiếu còn lại mà các nhà đầu tư nước ngoài có thể mua được.
Ví dụ: Nhìn trên bảng chứng khoán trên, đối với mã CK: SHB – Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn – Hà Nội, tại ngày 01/11/2021, ta có các thông tin về room nước ngoài như sau:
+ Số lượng cổ phiếu mua vào từ các nhà đầu tư nước ngoài: 200 cổ phiếu
+ Số lượng cổ phiếu bán ra từ các nhà đầu tư nước ngoài: 176.500 cổ phiếu
+ Số lượng cổ phiếu còn lại mà nhà đầu tư nước ngoài có thể mua là 121.076.652 cổ phiếu, tương đương với 3.71% cổ phần của ngân hàng SHB
2. Tác dụng của các cột room trên bảng chứng khoán
Các thông tin ở cột Mua, Bán biểu thị thông tin về lượng giao dịch mua, bán cổ phiếu của mã chứng khoán đó từ các nhà đầu tư nước ngoài. Các thông tin này giúp cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước có thể biết được thông tin giao dịch của mã chứng khoán, đánh giá thị trường từ đó dự đoán xu hướng tăng, giảm giá của mã chứng khoán đó và đưa ra quyết định.
Cột room còn lại cho biết là số lượng cổ phiếu còn lại mà nhà đầu tư nước ngoài có thể mua trong ngày, giúp cho các nhà đầu tư này có thể tự căn chỉnh việc mua bán các mã chứng khoán của mình trong ngày, và phân bổ lượng mua ra các ngày. Việc quy định số lượng room nước ngoài có hạn trong chứng khoán nhằm tránh trường hợp các nhà đầu tư nước ngoài thâu tóm các doanh nghiệp Việt Nam rồi từ đó thâu tóm cả thị trường nội địa.
Trong trường hợp room còn lại về bằng 0, báo hiệu tình trạng cạn room có nghĩa là nhà đầu tư nước ngoài sẽ không được phép mua thêm. Điều này sẽ khiến cho sức mua từ các nhà đầu tư nước ngoài bị sụt giảm, giảm cầu dẫn tới giá của mã chứng khoán đấy có xu hướng giảm.
Quy định về room nước ngoài
Pháp luật Việt Nam có quy định về room nước ngoài như sau:
- Trường hợp công ty đại chung có ngành nghề được quy định về tỷ lệ sở hữu nước ngoài thì áp dụng quy định đó. Ví dụ như đối với ngành ngân hàng thì tỷ lệ sở hữu nước ngoài không quá 30%. Còn trong trường hợp không có thì áp dụng tỷ lệ tối đa là 49%
- Đối với các công ty đại chúng có nhiều ngành nghề được quy định về tỷ lệ sở hữu nước ngoài thì áp dụng tỷ lệ sở hữu thấp nhất. Đối với công ty không bị quy định tỷ lệ thì tỷ lệ sở hữu của khối ngoại không hạn chế trừ trường hợp điều lệ công ty có quy định khác.
- Trong trường hợp điều lệ công ty có quy định về tỷ lệ sở hữu nước ngoài thì quy định đấy phải được từ các cổ đông sở hữu từ 65% cổ phần trở lên chấp thuận. Sau khi đại hội đồng cổ đông có nghị quyết quyết định về tỷ lệ sở hữu nước ngoài thì công ty phải thông báo cho cơ quản lý trực tiếp và được chấp thuận.
3. Nới room và tác dụng của việc nới room
Nới room là việc cho phép nhà đầu tư nước ngoài được sở hữu thêm cổ phiếu đối với các công ty đại chúng, làm gia tăng quy mô của room nước ngoài ở các công ty đó. Việc nới room có thể được thực hiện đối với một hoặc một số doanh nghiệp cụ thể hoặc toàn bộ các doanh nghiệp kinh doanh ở một số nhóm ngành.
Theo nghị định 60/2015, nhà đầu tư nước ngoài có thể được nâng tỷ lệ sở hữu lên 100% ở hầu hết các doanh nghiệp niêm yết. Việc nới room này sẽ khiến cho nhà đầu tư nước ngoài vẫn có thể mua thêm cổ phiếu mới, dẫn tới cầu tăng, từ đó làm cho giá cổ phiếu có xu hướng tăng. Điều này tạo cơ hội cho các nhà đầu tư nội có thể kiếm được lợi nhuận từ việc mua trước các mã chứng khoán gần cạn room hoặc đã cạn room nước ngoài, và chờ đến khi được nới room.
Ngoài ra, việc nới room cũng giúp thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, đồng thời cũng làm tăng tính minh bạch cho thị trường và góp phần đẩy nhanh việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam.
Công Hưng
